Draagmoederschaps-debat in de senaat

Het Vlaams Belang heeft veel begrip voor de menselijke voortplantingsdrang en de bijhorende kinderwens. Het is begrijpelijk dat koppels met fertiliteitsproblemen op zoek gaan naar een oplossing via medisch begeleide voortplanting.

De drang om een genetisch verwant kind te bekomen, drijft sommige koppels met

onvruchtbaarheidsproblemen of soms ook individuen tot het systeem van draagmoederschap.

Draagmoederschap is de situatie waarbij een vrouw (de draagmoeder) zwanger wordt en haar kind baart ten behoeve van iemand anders (de wensouders).

Momenteel is het draagmoederschap een controversieel onderwerp dat bij de bevolking vragen opwerpt van ethische, emotionele, juridische en psychologische aard.

Men hoeft op het internet niet ver te zoeken om een draagmoeder te vinden die haar buik verhuurt aan de hoogste bieder.

Bepaalde vormen van draagmoederschap, namelijk de zelfinseminatie, blijven zelfs volledig buiten de omkadering van de medisch begeleide voortplanting. Bovendien bevalt een deel van de draagmoeders anoniem in Frankrijk of onder de naam van de wensmoeder.

In de cyberwereld lijkt het irreëel, maar de harde realiteit confronteert ons met het feit dat het vrouwenlichaam en ook baby’s als ordinair koopwaar worden beschouwd door een aantal mensen. Dit druist fundamenteel in tegen de menselijke waardigheid.

Het Vlaams Belang neemt de problematiek van koppels die kampen met vruchtbaarheidsproblemen zeer ernstig en tracht ten volle begrip op te brengen voor elke kinderwens, want het betreft een probleem dat het wezen van de mens aangaat.

Bovendien biedt onze gezondheidszorg reeds zeer veel medisch-technische mogelijkheden. De kennis en wetenschap van deze mogelijkheden maakt het aanvaarden van kinderloosheid dikwijls slechts mogelijk nadat men er van overtuigd is dat men alle mogelijke middelen heeft uitgeput.

De vraag naar waar de grens ligt op het uitputten van deze medisch-technische alternatieven is een actueel prangende vraag geworden.

Er zijn immers ethische grenzen aan de wens op het verwekken van een genetisch eigen kind.

Het huidige debat rond draagmoederschap spits zich voornamelijk toe op rechten en plichten van wensouders en draagmoeder. Bovendien speelt ook het financiële aspect een determinerende rol in deze discussie.

De emotionele en ethische zijde van de problematiek komen nog amper aan bod.

In een maatschappelijk debat rond draagmoederschap moet het kind, de zwakste schakel in dit geheel, het uitgangspunt zijn en noch de wensouders of draagmoeder, noch hun rechten en plichten.

Er wordt onvoldoende stilgestaan bij de psychologische gevolgen voor het toekomstige kind, wetende wat voorafging aan z’n ontstaan. Tevens dient nagedacht te worden over de medische risico’s van het draagmoederschap, zoals de gevolgen van de toch zware psychologische situatie waarin een draagmoeder zich bevindt, wetende dat de foetus die zij draagt haar niet zal toebehoren.

Draagmoederschap kan dan ook de kans verhogen op risicovol gedrag zoals roken of alcoholgebruik. Bovendien kan de draagmoeder om allerlei redenen misschien de de zwangerschap te onderbreken.

Tijdens een zwangerschap ontstaat bovendien reeds een emotionele tussen de foetus en de moeder, waarin hij/zij 9 maanden verblijft.

De normale hechting van de moeder aan het ongeboren kind als gevolg van de zwangerschap en de hiermee gepaard gaande hormonale wijzigingen, wordt tevens verstoord bij draagmoederschap.

Het risico dat een draagmoeder wél gehecht geraakt aan het ongeboren kind is dan ook bijzonder reëel.

Niemand kan een moeder dwingen afstand te doen van een kind waarvan zij bevallen is; aan het adagium “mater semper certa est” kan en mag niet geraakt worden. Dit is onmenselijk.

Vermits de overeenkomst met de draagmoeder juridisch niet afdwingbaar is, hebben de wensouders in dat geval geen rechten. Er kunnen dus problemen ontstaan in verband met de terugvordering van de vergoedingen die werden betaald aan de draagmoeder. Wat als blijkt dat het kind een handicap heeft, zwaar ziek is of dat het gaat om een meerlingenzwangerschap? De kans is reëel dat de wensouders in die gevallen zullen weigeren om het kind te aanvaarden.

Een onvervulde kinderwens mondt soms uit in het opeisen van een zogenaamd recht op een kind, maar dit is een fictief recht aangezien een kind een menselijk wezen en men op een mens geen recht kan laten gelden.

Het menselijke lichaam is niet verhandelbaar en kan dus niet het voorwerp uitmaken van een overeenkomst. Volgens het huidige Belgische recht zijn dergelijke overeenkomsten nietig.

Bijgevolg is ook een overeenkomst van zwangerschap voor derden in ons juridisch kader momenteel absoluut nietig (art. 6 en 1128 BW).

Niet alleen kan het menselijk lichaam geen voorwerp uitmaken van een contract, maar ook aan de staat van personen kan niet geraakt worden aangezien de regels voor de vaststelling van afstammingsbanden niet veranderbaar zijn door uiting van een individuele wil. Bovendien is het recht van de moeder op haar afstammingsband met het door haar te baren of gebaarde kind een onvervreemdbaar recht.

Commercieel draagmoederschap is dan ook absoluut verwerpelijk.

Zowel de handel in ongeboren of pasgeboren kinderen is immoreel en moet duidelijk strafbaar gesteld zijn in het Strafwetboek. Dit soort handel valt onmiskenbaar onder de toepassing van de wet van 13april 1995 houdende bepalingen tot bestrijding van de mensenhandel en van de kinderpornografie.

Bovendien dient elke vorm van bemiddeling bij draagmoederschap, ook als ze niet commercieel is, het in het openbaar bemiddeling aanbieden en het openbaar maken dat een vrouw zich aanbiedt als draagmoeder of dat een draagmoeder gezocht wordt, verboden te worden.
Iedereen lijkt het erover eens dat er dringend een wettelijke regeling rond draagmoederschap moet komen.

Voor het Vlaasm Belang primeert het kind te allen tijde op de wens van koppels om een genetisch eigen kind te bekomen.

Een samenleving die de rechten van het kind respecteert is het zichzelf verplicht om het draagmoederschap wettelijk te verbieden en kinderloze koppels te begeleiden bij het zoeken naar alternatieven zoals adoptie.