Slinkse invoering van kilometerheffing

Op donderdag 5 december 2013 werd in alle stilte de nodige fiscale
voorbereiding gedaan om kilometerheffingen in te voeren in ons land.

Wetsontwerp tot
wijziging van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, inzake de
aftrekbaarheid van gewestelijke belastingen, heffingen en retributies.

Tussenkomst senator-fractieleider Anke Van dermeersch:

Over het ontwerp van bijzondere wet en over het wetsontwerp tot wijziging
van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 wil ik absoluut het woord
nemen, omdat het onderdelen zijn van een groter geheel dat moet leiden tot de
invoering van de kilometerheffing. Het ontwerp van wet is niet zo spectaculair:
het strekt ertoe een juridisch kader te scheppen voor de hervorming van de
verkeersbelasting. In principe heb ik daartegen geen bezwaar; alles hangt er
evenwel van af welke richting de hervorming uitgaat.

Hier gaat het nu evenwel om de mogelijkheid voor de Gewesten
om een kilometerheffing in te voeren en daarmee kan ik niet akkoord gaan. Mocht
ik zelf over de hervorming van de verkeersbelasting kunnen beslissen, dan zou
ze een andere richting uitgaan. Ik weet wel dat in januari 2011 een politiek
akkoord is gesloten om een kilometerheffing in te voeren voor vrachtwagens van
minstens 3,5 ton en om de belasting op lichtere vrachtwagens te hervormen. De
hervorming van de verkeersbelasting evolueert naar de vervanging ervan door een
autonome gewestbelasting, met name de kilometerheffing, die eigenlijk een
retributie is voor het gebruik van de infrastructuur.

Dankzij het nieuwe juridische kader kan men ook afzien van de
inning van het Eurovignet door de Gewesten en wordt onze wetgeving in
overeenstemming gebracht met een Europese richtlijn van 1999 die verbiedt dat
tolrechten worden geheven voor het gebruik van eenzelfde infrastructuur als
waarvoor ook al een retributie wordt geheven. Met onderhavige ontwerpen wil men
daar nu een mouw aan passen. Op zich is daarmee niets mis, maar het is een
kleine stap op de lange weg naar de invoering van de kilometerheffing of het
rekeningrijden. En dat is geen gunstige ontwikkeling.

Mijns inziens wordt het bijzonder moeilijk om het
rekeningrijden praktisch te verwezenlijken en bovendien is rekeningrijden
asociaal en discriminerend omdat het vooral de actieve bevolking treft,
namelijk de werkende Vlaming met een laag of gemiddeld inkomen.

Momenteel worden natuurlijk alleen vrachtwagens van minstens
3,5 ton en lichtere vrachtwagens geviseerd, maar ik vrees dat op termijn ook op
personenwagens wordt gemikt.

Ik vrees ook dat het basistarief van 3 cent per kilometer,
waarmee men wil beginnen, in 2018 uiteindelijk zal uitkomen op een gemiddelde
van 6,7 cent, zoals voorspeld. Het basistarief dat nu geïnd zal worden, zal
later kunnen uitmonden in een spitsuurtarief. Het is onduidelijk voor welke
wegen uiteindelijk een kilometerheffing zal worden ingevoerd. Zullen het alleen
autosnelwegen zijn of later ook secundaire wegen?

Kortom, men begint met een heel kleine heffing, maar
uiteindelijk zal de werkende Vlaming de rekening moeten betalen. Ik vraag mij
ook af wat de impact van de invoering ervan voor vrachtwagens vanaf 3,5 ton en voor
lichtere vrachtwagens zal zijn voor de transportsector. De rekening zal volgens
mij doorgeschoven worden naar de eindconsument.

Men zegt dikwijls dat de mobiliteit milieuvriendelijk moet
zijn, maar volgens mij kan men dat niet afdwingen met een kilometerheffing.
Pendelaars die op een afgelegen plaats wonen en zich niet eenvoudig met het
openbaar vervoer kunnen verplaatsen, kunnen niet kiezen voor een meer
milieuvriendelijke weg en zullen dus moeten betalen. Ook het effect op de
verkeersstromen is niet voldoende onderzocht om te weten of het efficiënt zal
zijn.

Daarom zullen wij tegen het ontwerp van bijzondere wet en het
wetsontwerp tot wijziging van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992,
inzake de aftrekbaarheid van gewestelijke belastingen, heffingen en retributies
stemmen, vooral wat de mogelijkheid tot het invoeren van een kilometerheffing
betreft. Het rekeningrijden is nu eigenlijk al een feit. Wie een auto koopt,
betaalt immers van de eerste tot de laatste dag: belasting op de aankoop van
het voertuig, belasting op de inverkeerstelling, de jaarlijkse
verkeersbelasting, en de zware belasting op brandstof. Dat is een verkapte vorm
van kilometerheffing. We kunnen dan ook niet akkoord gaan met dit ontwerp.